کاشت گل رنگ
تکثیر گیاه گل رنگ از طریق کاشت دانه آن صورت میگیرد. این گیاه در مناطق گرم و خاکهای دارای بافت متوسط با ضخامت مناسب کشت میگردد. کاشت این گیاه در خاکهای تهی از مواد غذایی و نیز خاکهای بدون تهویه و نگهدارنده زیاد آب، چندان نتیجهبخش نخواهد بود. دمای مناسب برای جوانهزنی بذرها حدود ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتیگراد میباشد. گلرنگ در طول دوره رویش نیز به هوای نسبتا گرم و تابش نور مناسب نیاز دارد.
کشت این گیاه در مناطق سردسیر بهصورت بهاره در اوایل اردیبهشت و در مناطق گرمسیر بهصورت پائیزه در مهر یا آبان ماه میباشد. فاصله مناسب ردیفهای کاشت، ۴۰ تا ۵۰ سانتیمتر و فاصله بوتهها در هر ردیف حدود ۵ تا ۱۵ سانتیمتر میباشد. عمق بذر نیز بسته به سبک یا سنگینی بافت خاک از ۳ تا ۶ سانتیمتر متغیر است. مقدار بذر مورد نیاز برای هر هکتار در حدود ۲۰ تا ۲۵ کیلوگرم میباشد. برای تسریع در جوانه زدن میتوان بذر گیاه را قبل از کاشت، ۲۴ ساعت در آب خیس داد.
مراحل رشد و تکامل گیاه گلرنگ شامل ۷ مرحله میباشد: جوانهزنی (نفوذ ریشه در پوست دانه و غشای تخمدان)، روزت (تشکیل مجموعه برگ در شروع و ابتدای ساقه)، ساقهدهی، شاخهبندی، گلدهی، تشکیل دانه و رسیدگی دانه.
ترکیبات گلرنگ
گلهای گلرنگ دارای دو ماده رنگی میباشند. یکی ماده زرد رنگی که در آب قابل حل بوده و به سفلاوریلو (Safflower Yellow) معروف است. دیگری ماده قرمز رنگی که به نام کارتامین (Carthamine) یا اسید کارتامیک شناخته شده و با توجه به زیبایی آن، در رنگرزی استفاده میگردد. ماده اخیر در محلول قلیایی حل میگردد اما در آب غیر محلول است. همچنین محلولیت آن در الکل، کم و در اتر خیلی کمتر میباشد.
میوه گلرنگ دارای پروتئین و چربی میباشد. برای مقدار پروتئین موجود در میوه، اعداد ۲۵ تا ۳۷ درصد ذکر شده است. این در حالی است که میزان چربی موجود در میوه، در حدود ۴۵ تا ۶۰ درصد عنوان میگردد. روغن حاصل از دانههای این گیاه دارای مقادیر بالایی از اسیدهای چرب اشباع نشده (در حدود ۹۰ درصد) و مقدار کمی اسید چرب اشباع میباشد. عمده اسیدهای چرب اشباع نشده موجود در روغن حاصله شامل اسید لینولئیک، اسید اولئیک و اسید لینولنیک میباشد.
کنجاله گلرنگ نیز حدود ۲۳درصد پروتئین و ۳۵درصد فیبر دارد و در تغذیه دام و طیور مورد استفاده قرار میگیرد.
ارزش غذایی کنجاله پرک گلرنگ
يك دامپرور زماني موفق است كه توانائي ژنتيكي گله را در مورد راندمان توليد، در بالاترين سطح ممكن بروز دهد. يكي از شروط اصلی براي رسيدن به حداكثر راندمان توليد، تغذيه متعادل گله ميباشد. به همين دليل تهيه يك جيره غذائي متعادل از نظر مواد مغذی (پروتئين ، كربوهيدرات ، چربي ، مواد معدني ، ويتامين ها) كه جوابگوی احتياجات حيوان باشد الزاميست. البته به همان اندازه كه كمبود يك ماده مغذي در جيره غذائی ميتواند موجب افت راندمان توليد شود ، بالا بودن ميزان همان ماده مغذی در جيره نيز ، هم موجب ضرر اقتصادی شده و هم مي تواند به سلامت حيوان لطمه وارد نمايد.
از طرف ديگر هدف يك دامپروری در كنار توليد پروتئين حيواني ، سودآوري مي باشد. از آنجائيكه بيشترين هزينه توليد فرآوردههاي دامپروری مربوط به تغذيه میاشد (۷۰-۶۰%هزينه ها) ، در نتيجه تهيه جيرهاي الزاميست كه علاوه بر تامين احتياجات غذائي حيوان ، از نظر اقتصادي نيز مقرون به صرفه باشد. در حقيقت يكي از رموز موفقيت براي دامپرور ، تهيه جيره متعادل با حداقل قيمت است. براي نيل به اين هدف بايد از منابع خوراكي محدود و گران قيمت به بهترين نحو استفاده نمود. تهيه جيره غذایی كار چندان سادهاي نبوده و منحصر به مخلوط كردن چند قلم ماده خوراكي نيست ، بلكه نياز به داشتن اطلاعات كامل از احتياجات غذائي گله مورد پرورش و تركيب و كيفيت خوراكها دارد
مزایای تغذیه ای :
قابلیت هضم پروتئین آن خیلی زیاد است. مقدار اسیدهای آمینه متیونین و هیستیدین آن بالا بوده ، اما از نظر لیزین فقیر است.
خوش خوراکی : این محصول خوش خوراک نیست.
محدودیتهای مصرف ( عوامل ضد تغذیهای ) :
محصولات حاوی پوسته برای تغذیه حیوانات و بخصوص طیور مناسب نبوده زیرا پوسته ها قابل هضم نیستند. از نظر خوش خوراکی حتی در نشخوارکنندگان هم مزه و طعم آن باید از طریق سایر اجزای تشکیل دهنده جیره برطرف گردد. اگر در حین فرآوری ، پوسته دانهها جدا گردد، محصول حاوی سطح مطلوبی از پروتئین خواهد بود. اسید فیتیک موجود در آن میتوان با اتصال به مواد معدنی ، آنها را غیر قابل دسترس نماید و علاوه بر آن باعث تلخی کنجاله گردد.
موارد مصرف و منع مصرف گلرنگ
گیاه گلرنگ دارای مصارف دارویی و نیز صنعتی میباشد. بیشترین استفاده از این گیاه به دانه یا بذر آن مربوط بوده که از آن هم در تولید رنگ و هم در تهیه روغن استفاده میشود و هم بهعنوان غذای پرنده کاربرد دارد. ترکیبات دانه این گیاه شامل روغن (۲۵ الی ۴۵ درصد و در برخی موارد تا ۶۰ درصد)، پروتئین (۱۲ تا ۳۷ درصد) و پوسته (۳۵ الی ۶۰ درصد) میباشد. مصرف گلرنگ با داشتن خواصی مانند برطرف کردن نفخ سیستم گوارش، بازکردن صدا، شادابی پوست و مو و افزایش قدرت جنسی میتواند بسیار سودمند باشد.
سامانه بازارگاه
(محصولات و نهادههای کشاورزی)
بر اساس هماهنگیهای به عمل آمده با وزارت جهاد کشاورزی، در قالب این سامانه مبادلات نهادههای کشاورزی(ذرت،جو،کنجاله) بین واردکنندگان با خریداران به واسطهگری توزیعکنندگان، با سهولت بیشتری امکانپذیر خواهد شد.
با توجه به ظرفیتها و زیر ساخت های بانک کشاورزی در حوزه بانکداری الکترونیک و بین الملل، بازرگانان نهادههای کشاورزی فعالیت های خود در زمینه خرید و فروش نهاده ها را از طریق سامانه مذکور انجام خواهند داد.