دانه سویا

سویا گیاهی است یكساله، دارای ساقه پرشاخه، برگ‌های آن بیضی، نوك تیز و سبز رنگ می‌باشد. میوه آن شبیه لوبیا است كه در هر غلاف آن سه تا پنج دانه جدا از یكدیگر وجود دارد. رنگ دانه سویا بر حسب انواع مختلف متفاوت است و به‌رنگ‌های زرد، سفید،‌ سیاه، خاكستری و خالدار دیده می‌شود.

دانه سویا به بزرگی یك نخود كمی مسطح و گرد است. دانه سیاه سویا بشتر در طب گیاهی مصرف دارد ولی از دانه زرد رنگ آن بیشتر برای روغن گیری استفاده می‌كنند. سویا بعلت داشتن پروتئین و مواد مغذی در تغذیه انسان بكار می‌رود.

سویا قرن‌هاست كه غذای مردم آسیا مخصوصا چین بوده است. لوبیای سویا حدود ۲۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در چین کشف شد. چینی‌ها آن را همراه با برنج بعنوان غذای اصلی خود مصرف می‌كنند.  

سویا از انواع حبوبات است که محل کشت اولیه آن در آسیا بوده اما تولید انبوه آن در ایالات متحده آغاز شد. ایالات متحده آمریكا بزرگترین تولید كننده سویا می‌باشد و تقریبا دو سوم محصول كل دنیا را تولید می‌كند.

دانه سویا دانه روغنی عمده جهان به شمار می‌رود. سویا در ایران بنام (لوبیا روغنی)،‌ (لوبیا چینی) سوژا و دانه سویا معروف است. سویا را می‌توان یک دانه همه کاره نامید که از آن می‌توان در مواد غذایی مختلف و روغن‌های خوراکی استفاده نمود.

 

تركیبات شیمیایی:

سویا از نظر ویتامین های گروه B بسیار غنی است و دارای مقداری ویتامین های C,D,E,K و كمی كاروتن می‌باشد. همچنین در سویا كلروفیل و آنتی بیوتیكی بنام كاناوالین یافت می‌شود.

دانشمندان موفق شده‌اند كه از لوبیای سویا یك نوع آنتی بیوتیك ارزان قیمت تهیه كنند كه مورومیكس نامیده می‌شود و باكتری‌های مضر روده را از بین می‌برد.

جدول زیر مواد موجود در صد گرم دانه خشك و رسیده،‌ جوانه سویا، شیر سویا و سبوس سویا را نشان می‌دهد.

 

 

همانطور كه گفته شد سویا از نظر مواد پروتئینی بسیار قوی است و در كشورهای فقیر از آن بعنوان جانشین گوشت استفاده می‎‌كنند. در جدول زیر سویا با گوشت مقایسه شده است.

بنابر این همانطور كه در جدول بالا دیده می‌شود مقدار پروتئین سویا ۱/۵ برابر گوشت گاو می‌باشد و منبعی غنی از پروتئین است. برای درست كردن شیر سویا، دانه سویا را له كرده و بمدت ۲۴ ساعت تحت تاثیر آب قرار می‌دهند سپس آنرا صاف می‌كنند و بدین ترتیب نوشابه‌ای مانند شیر بدست می‌آید كه منبع غذایی خوبی است كه می توان بجای شیر گاو مصرف كرد.

روغن سویا كه از فشردن دانه‌های له شده وسیاه بدست می‌آید رنگ زرد مایل به قرمز دارد و دارای بوی مخصوصی شبیه بوی لوبیا است و در حرارت ۱۵ درجه منجمد می‌شود ولی درجه حرارت معمولی حالت روان دارد.

میزان پروتئین سویا دو برابر سایر دانه‌های روغنی است اما درصد روغن آن از سایر دانه‌های روغنی رایج کمتر است. وجود پروتئین زیاد سبب شده‌است که حتی کنجاله روغن کشیده شده آن برای تغذیه انسان بسیار مناسب باشد.

سویا کم چرب و کم کالری است و منبع غنی از پروتئین، فیبر و بسیاری دیگر از ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری می باشد. سویا در بسیاری از شرایط پزشکی و علائم نیز مفید است.

 

خواص داروئی:

۱) سویا مقوی و باد شكن است.

۲) دانه سویا، تب بر است.

۳) در چین دانه سویا را بعنوان ضد سم مصرف می كنند.

۴) شیر سویا غذای مفیدی برای كودكان است.

۵) نان سویا برای مبتلایان به بیماری قند بسیار مناسب است. زیرا اولاً ارزش غذایی زیادی دارد ثانیا مواد نشاسته ای كه تبدیل به قند می شود در آن كم است.

۶) دانه های سبز سویا را له كرده و بصورت ضماد در آورید این ضماد برای زخم های آبله و سایر زخم ها مفید است همچنین برای رفع التهاب و قرمزی پای بچه‌ها كه در اثر ادرار بوجود آمده مفید می‌باشد.

۷) سویا برای مبتلایان به نقرس و رماتیسم و اشخاص ضعیف البنیه بسیار مفید است.

۸) سس سویا برای تحریك اشتها بكار می‌رود.

۹) سس سویا را برای از بین بردن بوی گوشت بكار می‌برند.

۱۰) سس سویا را به غذاهایی كه تردید دارید سالم باشد بزنید سم آنرا خنثی می‌كند.

۱۱) سس سویا ملین ،‌ خنك كننده و ضد سم است.

۱۲) اگر زن حامله در معرض خطر سقط جنین باشد به او سس سویا بدهید.

۱۳) اگر ادرار كسی بخون آلوده است سس سویا درمان آن است.

۱۴) سس سویا برای سوختگی پوست مفید است.

۱۵) فرآورده های سویا برای پیشگیری از سرطان مفید است.

۱۶) سویا به فعالیت روده ها و دفع منظم سموم كمك می‌كند.

۱۷) سویا مقدار تری‌گلیسیرین خون را پائین می‌آورد.

۱۸) برای تمیز كردن شریان ها از فرآورده های سویا استفاده كنید حتی کسانی که مبتلا به شرائین و در معرض خطر قلبی هستند اگر از سویا استفاده كنند و گوشت را از برنامه غذایی خود حذف كنند بزودی شریان های آنها تمیز و جوان خواهد بود.

۱۹) سویا سنگ كیسه صفرا را شكسته و خارج می‌سازد و اگر از فرآورده های سویا استفاده كنید در بدن شما سنگ كیسه صفرا تولید نخواهد شد اگر سنگ كیسه صفرا دارید رژیم خود رابه سویا تغییر دهید.

۲۰) سویا برای سلامت روده بزرگ و تنظیم تخلیه و دفع مواد زائد بسیار مفید است.

 

طرز استفاده:

فرآورده‌های سویا زیاد است و بسته به نوع سلیقه می‌توانید از آنها استفاده كنید. مانند شیر سویا، شیر بریده سویا،‌ بلغور سویا، سویای بو داده،‌ پروتیئن سویا، سس سویا، سویای تخمیر شده،‌ جوانه سویا و غیره.

 

نکاتی برای استفاده از سویا

• مصرف سویا در هنگام بارداری و شیردهی ایمن تلقی می شود اما مطمئن شوید که مقدار مصرف شده در حد نرمال باشد. مصرف بیش از حد سویا در دوران بارداری ممکن است که به کودک آسیب برساند. هنگامی که مقدار عادی مصرف شود، سویا نیز برای کودکان مفید می باشد.

 

• شیر سویا اگر به صورت منظم مصرف شود می تواند کمبود مواد مغذی را جبران کند. کودکانی که به شیر گاو آلرژی دارند، نباید سویا مصرف کنند. محصولات سویا احتمال ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می دهد، زیرا حاوی اگزالات است.

 

• اگر دچار سرطان مثانه یا کم کاری تیروئید هستید، از مصرف سویا اجتناب کنید. بیمارانی که مبتلا به آسم هستند، ممکن است که به آسانی نسبت به سویا آلرژی نشان دهند.

 

مضرات:

مضرات خاصی برای آن بیان نشده است.

 

سامانه بازارگاه

(محصولات و نهاده‌های کشاورزی)

بر اساس هماهنگی‌های به عمل آمده با وزارت جهاد کشاورزی، در قالب این سامانه مبادلات نهاده‌های کشاورزی(ذرت،جو،کنجاله) بین وارد‌کنندگان با خریداران به واسطه‌گری توزیع‌کنندگان، با سهولت بیشتری امکان‌پذیر خواهد شد.

با توجه به ظرفیت‌ها و زیر ساخت های بانک کشاورزی در حوزه بانکداری الکترونیک و بین الملل، بازرگانان نهاده‌های کشاورزی فعالیت های خود در زمینه خرید و فروش نهاده ها را از طریق سامانه مذکور انجام خواهند داد.